Yusufiyeli Nickli Üyeden Alıntı

Ümmetin çeşitli mezheplerden aklı başında kimseleri, göz değmesini redd ve inkâr da etmiyorlar. Bâzı ruhlar, bir diğerine etki etmek için onunla karşı karşıya gelmeye bile muhtaç değildir. Aslında ruhun o kişiye yönelmesi ve benzeri yollarla birinin diğer bir şahsa zarar vermesi mümkündür. Hattâ gözü hiç görmeyen âmâ bir kimseye herhangi bir şey anlatıldığı durumlarda o âmânın ruhu, anlatılan o şeyi görmeksizin etki edebilmektedir. Zehirli olan hayvanlar bir kimseyi soktuklarında, bu ısırmalarının ardından öldürüldükleri takdirde, ısırmalarının ısırdıkları insan üzerindeki etkisi hafiflemektedir. Çünkü ceset almış olduğu zehirin keyfiyetine göre biçim almakta ve kaymaya müsait hâle gelmektedir. İnsanı ısıran o canlı hayatta olduğu sürece, onun ruhu, hava ile ruhunu karıştırmak suretiyle daha da güçlenmekte ve ısırdığı şeyi daha şiddetli bir şekilde kendine doğru çekmektedir.
Cahız der ki: Fars ve Hint ilim adamları, Yunanlı doktorlar, Arapların dâhileri, Mutezile mezhebinden deney yapan kişilerle mesleğinin erbabı kelamcılar yırtıcı hayvanların gözlerinin önünde bir şey yemeyi hoş görmezlerdi. O hayvanların gözlerindeki yemeye karşı olan iştah düşkünlük sebebiyle nazarlarının değeceğinden korkarlardı. Çünkü o esnada bu hayvanların içlerinden çok düşük seviyede bir buhar çözülür. Bu buhar, o hayvanların gözlerinden ayrılarak insana ulaştığı esnada insanı eksik hâle getirir ve hasta eder diye düşünürlerdi. Onlar yine nazar değer korkusu ile hizmetçilerin gözleri önünde herhangi bir şeyi yiyip içmezler ve tadına bakmazlardı. Kendilerine tâbi olan kimselere, yemeğe başlamadan önce sofranın etrafında köpek ve kedi varsa onların önlerine bir şey atmalarını; dikkatlerini başka tarafa çekmelerini isterlerdi. İşte bu açıklamalar sâyesinde Peygamber Efendimiz ’in şu hadis-i şerifini daha iyi anlayabiliyoruz: “Herhangi bir kimse bir insanın veya hayvanın gözü önünde bir şey yer de ona da vermezse çare ve tedavisi olmayan bir hastalığa tutulur.”

(Kaynak: RÛHU’L-BEYÂN- Kur’an Meali ve Tefsiri -İsmail Hakkı BURSEVÎ 22. CİLT )